Published
วารสารจัดการสมัยใหม่
การคุ้มครองทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพภายใต้ระบบทรัพย์สินทางปัญญาเพื่อการ ส่งเสริมเศรษฐกิจชีวภาพ
Abstract
การศึกษาวิจัยการคุ้มครองทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพภายใต้ระบบกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญาเพื่อการส่งเสริมเศรษฐกิจฐานชีวภาพ นั้น มีที่มาจากการที่ประเทศไทยต้องประสบปัญหาเกี่ยวกับการแสวงหาประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากฐานทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพของชุมชนโดยไม่มีหลักเกณฑ์ในการแบ่งปันผลประโยชน์ให้แก่ชุมชน ทาให้ผู้วิจัยมุ่งศึกษาจากการทบทวนวรรณกรรมถึงบทบาทของการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาในแง่มุมที่จะช่วยส่งเสริมเศรษฐกิจฐานชีวภาพไปพร้อม ๆ กับการดำเนินการอนุรักษ์หรือใช้ประโยชน์จากทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นได้อย่างยั่งยืนอีกทั้งยังศึกษาวิเคราะห์ไปถึงกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมเศรษฐกิจฐานชีวภาพ และมาตรการทางกฎหมายหรือนโยบายภาครัฐของต่างประเทศ ทั้งประเทศอินเดีย ประเทศออสเตรเลียและประเทศญี่ปุ่นตลอดจนผู้วิจัยได้มีการเก็บข้อมูลภาคสนามทั้งการสัมภาษณ์เชิงลึก (indept-interview) และการประชุมสนทนากลุ่มย่อย(focus group) โดยได้ข้อค้นพบว่าประเทศไทยจำเป็นต้องมีกฎหมายเฉพาะที่ครอบคลุมการจัดรูปองค์และการบังคับใช้กฎหมายที่เหมาะสมสำหรับช่วยเหลือให้ชุมชนได้แสดงออกซึ่งสิทธิในการทำสัญญาอนุญาตให้เข้าถึงและรับการแบ่งปันผลประโยชน์จากทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นส่วนกฎหมายว่าด้วยสิทธิบัตรของประเทศไทยนั้นก็ควรมีการกำหนดนิยามคำว่า “จุลชีพ” ไว้ให้ชัดเจน และควรระบุข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นที่นำมาใช้ต่อยอดในการขอรับสิทธิบัตรไว้ในคำขอรับสิทธิบัตร รวมถึงควรมีการพัฒนาฐานข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับทรัพย์สินทางปัญญาทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นไว้ให้สะดวกสำหรับประชาชน เพื่อประโยชน์ในการส่งเสริมเศรษฐกิจฐานชีวภาพได้อย่างยั่งยืนต่อไป
PROTECTION OF BIODIVERSITYUNDERINTELLECTUAL PROPERTY SYSTEM FOR STRENGTHENINGBIO – BASEDECONOMY
The research on the protection of biodiversity resources under the intellectual property law system for the promotion of biological base economy was derived from the fact that Thailand must face economic problems from the biodiversity resource base of the community regardless concerning the criteria for sharing benefits for the community which is a problem that Thailand is currently considering. According to the mentioned issues, the researcher was aimed to study from the literature review on the role of intellectual property protection in the aspects that would help promote the bio-based economy along with sustainable conservation or utilization of biodiversity resources and local wisdom. In addition, the researcher studied and analyzed the international law related to the promotion of bio-based economy, including legal measures and government policies of foreign countries namely India, Australia and Japan. Furthermore, the researcher collected field data from both in-depth interviews and focus group discussions, which found that Thailand needs a specific law covering the formulation and enforcement of appropriate laws for Helping the community to express the right to enter into agreements allowing access and receiving benefits from biodiversity and wisdom resources. With respect to the patent law in Thailand, the definition of “microorganisms” should be clearly defined and should specify the biodiversity information and local wisdom that will be applied in applying for a patent in the patent application. Besides, the government sector should encourage the development of databases related to intellectual property, biodiversity resources and local wisdom to be convenient for the public for the benefit of promoting a sustainable base economy
(2563). การคุ้มครองทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพภายใต้ระบบทรพั ยส์ินทางปัญญา เพื่อการส่งเสริมเศรษฐกิจชีวภาพ. วารสารจัดการสมัยใหม่, 18(1), 49-62.